نشانه-های «افسردگی، استرس و وسواس» ...

  بسم الله الرحمن الرحیم  

 

 نشانه-های «افسردگی، استرس و وسواس» ...

  جهت مراجعه به مرجع متن، یا عنوان اصلی، به پیوند فوق اشاره کنید 
 

 به گزارش باشگاه خبرنگاران سیما فردوسی روانشناس، جعفر بوالهری روانپزشک و رئیس دانشکده روانپزشکی دانشگاه علم پزشکی ایران و همچنین دکتر علی ناظری آستانه متخصص اعصاب و روان به سئوالات کاربران در زمینه «افسردگی،استرس و وسواس» پاسخ دادند:
 افسردگی خفیف چیست و چه مخاطراتی در آینده برای فرد دارد ؟
 جعفر بوالهری روانپزشک اظهار کرد: افسردگی شایع ترین اختلال روانی در جهان است، به طوری که سازمان بهداشت جهانی اولویت های شعار امسال را رویارویی با افسردگی مطرح کرده است اما به طور کلی افسردگی علامت های بالینی مختلفی دارد که برای مثال حس غمگینی، زودرنجی، کاهش اشتها، حس تکراری شدن، خلاء داشتن، کاهش میل جنسی، حالت سرحالی و شادابی صبحگاهی به همراه بروز یک باره حالت بی میلی کاری، خستگی و بی حوصلگی در نزدیکی ظهر تا ایجاد حس دلتنگی و دل گرفتی نزدیک غروب و همچنین احساس پوچی و بی انگیزگی برای ادامه زندگی از جمله شایع ترین علائم بروز افسردگی در افراد به شمار می روند که در این میان بروز چند علامت در یک فرد می تواند از حاد شدن افسردگی در او خبر دهد، البته همه این علائم در مراحل خفیف تا شدید می تواند تا مدت ها طول بکشد و یا در بازه زمانی کوتاه برطرف شوند اما خبر خوش اینکه این اختلال روحی و روانی درمان پذیر است.
 وی با اشاره به تاثیرات افسردگی در افراد، گفت: موارد فوق در واقع به نوعی هم علائم و هم تاثیرات افسردگی در افراد هستند، بنابراین بهترین راهکار کنترل و درمان افسردگی این است که در مرحله نخست ریشه این عارضه روحی روانی توسط روانشناسان یا روانپزشکان بررسی و شناسایی شود و بعد از آن متناسب با شرایط فعلی هر فرد درمان های موثر اعم از درمان های دارویی، غیر دارویی و یا توامان تجویز شود.
 نسخه ای عمومی برای کنترل و درمان افسردگی
 این روانپزشک با اشاره به نسخه ای همگانی برای کنترل و درمان غیر دارویی افسردگی، گفت : افراد افسرده به طور کلی گوشه گیر و غمگین تر از دیگران هستند، بنابر این باید تا حدی که امکان دارد این افراد باید ورزش و حتی کارهای هنری همچون نقاشی و یا موسقی درمانی انجام دهند، مسافرت برای این افراد تاثیر مثبت روحی خیلی خوبی دارد اما اصلی ترین نسخه این است که خود فرد بیش از دیگران و اطرافیان می تواند به درمانش کمک کند یعنی اگر احساس افسردگی کرد به روانشناس و یا روانپزشک مراجعه کند و از این ارجاع استرس و غصه نگیرد زیرا افسردگی در سراسر دنیا موضوعی حیاتی و مهم است، کنترل و درمان به موقع این بیماری زندگی تازه ای به فرد و اطرافیانش می بخشد.
 وی با اشاره به مصرف دارو در برخی از موارد افسردگی که گاهی حتی با حملات عصبی نیز می تواند همراه شود، افزود: در برخی موارد فرد باید تا سالیان سال دارو مصرف کند، اما به طور کلی افراد افسرده باید بدانند دنیا به آخر نرسیده است، باید به خودشان بگویند که من قوی تر از همه این مشکلات هستم زیرا در این میان قدرت تلقین به قدری قوی و قدرتمند عمل می کند که حتی بارها دیده شده افراد را در شدید ترین مرحله افسردگی دوباره به زندگی نو و روحیه ای قوی تر و شاد برگردانده است، بنابر این ادامه مصرف داروهای تجویزی و یا رفتن به روانشناس و روانپزشک برای درمان نگرانی و ناراحتی ندارد، زیرا این اقدام در واقع ارزش گذاشتن و بها دادن به جسم و روح است و در واقع فرد با پیگیری های درمانی و تلاش های خودش نشان می دهد که زندگی برایش مهم است.
 به گفته وی به طور کلی افسردگی دارای درمان های دارویی، غیر دارویی و یا ترکیبی است که در میان درمان های دارویی فلوکستین ، کلونازپام و آلپرازولام بهترین دارو های تجویزی هستند که میزان و دوز مصرفی باید توسط پزشک معالج مشخص شود و حتی در دوران بارداری نیز با تشخیص پزشک استفاده از فلوکستین مانعی ندارد.
 وسواس فکری و عملی چیست و آیا به طور ارثی هم منتقل می شود؟
 وی در ادامه با اشاره به شیوع بالای وسواس فکر و عملی در افراد ادامه داد: وسواس یکی دیگر از شایع ترین اختلالات روانی در افراد است که در این میان فاکتور های ژنتیکی و مسائل ارثی در انتقال آن از والدین به فرزندان بسیار دخیل هستند اما به طور کلی هر وسواسی با اضطراب و عصبی شدن نوعی همپوشی دارد و به سه فرم وسواس فکر، عملی و یا ترکیبی از این 2 نوع در افراد بروز می کند. بوالهری در خصوص تاثیر تلقین در درمان انواع وسواس و راهکار های مهم درمان وسواس عملی، گفت: از نگاه کلی فرد وسواسی بی جهت دچار نوعی تلقین منجر به عادت و تکرار شده است، بنابر این رفتار درمانی، تمرین کردن و در مواردی تجویز دارو می تواند به خوبی وسواس عملی را در افراد و حتی نوجوانان کنترل و درمان کند.
 وی در مورد انواع وسواس فکری و راه های کنترل و درمان آنها نیز اظهار کرد: در وسواس فکری که حتی بیشتر پشت کنکوری ها نیز در کنار استرس و اضطراب درگیرش هستند، مدام تصویر موضوعی در ذهن فرد تکرار می شود، بهترین راه تمرین کردن برای داشتن مشغولیت فکری، ورزش کردن و افزایش فعالیت های روزانه است زیرا این اقدامات فضای فکری فرد مبتلا به وسواس را از موضوعی که ذهنش را احاطه کرده دور می کند و تکرار و مداومت به این اقدام علیرغم سختی هایی که دارد به طرز چشمگیری وسواس فکری توام با استرس و اضطراب در او را از بین می برد، در ضمن استفاده زیاد از کافئین همچون قهوه میزان اضطراب و استرس را به ویژه در افراد وسواسی افزایش می‌دهد.
 ترس های ناشی از مرگ و یا وقوع یک اتفاق بد را چگونه از خود درو کنیم؟
 سیما فردوسی روانشناس با اشاره به وجود ابعاد مختلفی از استرس ها و اضطراب ها،افزود: به طور کلی اضطراب و استرس حالت روحی است که در نتیجه کاهش ترشح هورمون هایی در مغز و عموما متاثر از عوامل محیطی در افراد به وجود می آید، حالتی که در بسیاری از موارد بی قراری، نگرانی ، ترس و هراس از چیزی و یا همه این علائم را باهم در افراد به همراه می آورد، بنابراین پیدا کردن ریشه این ترس ها و استرس ها در تک تک افراد بسیار حیاتی است.
 وی با تاکید بر اینکه شناسایی ریشه های استرس در کودکان بسیار حیاتی است، گفت: از خانواده ها می خواهم که این موضوع را جدی بگیرند زیرا در بیشتر موارد همه ترس ها، نگرانی ها، گوشه گیری ها و حتی کاهش اعتماد به نفس در همان اتفاقات دوران کودکی ریشه دارد.
 آیا حواس‌پرتی‌های اضطرابی درمان‌پذیر هستند؟
 علی ناظری آستانه متخصص اعصاب و روان با اشاره به اینکه حواس پر‌تی‌های اضطرابی از جمله موارد شایع به ویژه در بین افراد شاغل و دانشجویان است گفت: مدلی از حواس‌پر‌تی‌ها هستند که در نتیجه استرس‌ها و اضطراب‌های زیاد موقتی همچون نگرانی از دیر رسیدن به محل کار و یا نظایر آن ایجاد می‌شود و در نتیجه این حالت روحی روانی گاهی افراد دچار حواس پر‌تی و یا فراموشی‌های موقتی همچون جا گذاشتن و‌سایلشان در اماکن مختلف می‌شوند؛ برخلاف تصور عموم افراد این گروه از حواس پرتی‌ها ارتباطی با آلزایمر ندارند اما در صورت تکرار آن باید این دست از حواس پر‌تی از نظر زمینه‌های استر‌سی و اضطرابی مورد بررسی قرار بگیرد.
 وی ادامه داد: افراد زیادی به طور مداوم دچار حواس‌پرتی می‌شوند در حالی که با بررسی‌های روانشناسی مشخص می‌شود که این حواس‌پرتی‌ها در ایجاد نوعی اختلال روی حافظه کوتاه مدت افراد و عموما به علت فشارهای روحی همچون افسردگی و استرس روی می‌دهد؛ به همین علت یکی از بهترین راهکارهای رفع حواس پرتی‌های استر‌سی تمرین مداوم و بهره‌مندی از مشاوره‌های روانشناسان یا روانپز‌شکان است.
 اضطراب کنکوری‌ها
 این متخصص اعصاب و روان همچنین در پاسخ به سوال کار‌برانی که به علت مشکلات استر‌سی و اضطرابی تمرکز خوبی بر درس‌هایشان ندارند و از نظر میزان موفقیت‌شان در کنکور به شدت نگرانند یادآور شد: یکی از استرس‌ها و اضطراب‌های بسیار شایع بین افراد پشت کنکوری که ناخودآگاه در کنار آن دچار نوعی وسواس فکری هم می‌شوند به گونه‌ای که احساس می‌کنند مطلبی را باید چندین بار بخوانند یا اینکه فکر می‌کنند هر چقدر درس می‌خوانند اما باز چیزی خاطر‌شان نیست.
 وی افزود: یکی از بهترین راهکارها برای کنترل استرس در پشت کنکوری‌ها استفاده از مشاوران تحصیلی در طول دوران مرور درس‌هایشان است زیرا به طور طبیعی نگرانی‌هایی مبنی بر حفظ دروس و یادگیری آنها در این افراد بروز می‌کند بنابراین بهره‌مندی از تجربیات مشاوران تحصیلی و حتی استفاده از مشاوره‌های روانشناسی در چندین نوبت مختلف برای این افراد بسیار ضروری و راهگشاست.
 کمبود اعتماد به نفس در زمان صحبت در میان جمع
 ناظری آستانه در ادامه در پاسخ به سوال دیگر کاربر‌انی که از مشکل کمبود اعتماد به نفس، استرس در زمان صحبت کردن بین جمع و همچنین خجالتی بودن رنج می‌بند اظهار کرد: قطعا چنین مسائلی دارای ریشه‌های روانشناسی در طول زندگی این افراد هستند به گونه‌ای که شاید فردی از دوران کودکی خجالتی و یا بسیار کم‌رو تربیت شده است و همین مسئله وی را در جامعه منزوی و گوشه‌گیر می‌کند به نحوی که هنگام قرارگیری در یک جمع ساده خانوادگی اعتماد به نفس کافی را برای صحبت کردن ندارند بنابراین همه این موارد با رفتار درمانی،‌ تمرین و استفاده از مشاوره‌های روانپز‌شکان و یا روانشناسان حل شدنی است اما نباید به هیچ عنوان به آنها کم توجهی کرد.
 

  تهیه وَ تدوین: عـبـــد عـا صـی